Các bà bầu có các ông chồng đưa đón  chỉ nhăm nhăm đến các cơ sở có siêu âm màu 4D (4 chiều) để “chụp ảnh” cho con, xem nó khỏe yếu, xấu đẹp,  trai gái thế nào mà bỏ qua những hiểu biết cần có cho một mong ước “mẹ tròn con vuông”.

Để có một thế hệ con cháu có hình thể, thể lực và trí não phát triển tốt, y tế cộng đồng đã có chương trình triển khai xuống tận trạm y tế xã cung cấp cho các bà mẹ  sự chăm sóc tiêu chuẩn trong thai kì. Song, xu hướng “hiện đại – hại điện” đã hướng các bà mẹ chạy theo những dịch vụ được quảng cáo mà không tuân theo nghiêm chỉnh những y lệnh rất giản tiện, lợi ích và miễn phí nhưng có kết quả cao.

Lược trích một vài điều phải làm khi có thai có trong Chương trình:

1 – Chủ động có thai ở lứa tuổi tốt nhất khoảng 25-30 tuổi, cách nhau 5 năm.

2 – Đăng kí tại trạm xá, nhà hộ sinh… để được quản lí theo dõi thai suốt thai kì. Có phiếu khám thai và phiếu theo dõi sức khỏe tại nhà.

3 – Khám thai ít nhất 3 lần; 3 tháng đầu nếu có “vấn đề” phải khám ngay để kịp thời giải quyết và 3 tháng cuối nên khám thêm để tiên lượng cuộc đẻ cho tốt.

4 -Tiêm phòng uốn ván đủ 2 mũi; tiêm cho mẹ nhưng cả phòng cho con khỏi bị uốn ván rốn.

5 – Khi khám thai, mẹ phải được khám toàn diện: cân nặng, đo mạch huyết áp, nghe tim phổi, thử nước tiểu… nhằm phát hiện bất thường của thai phụ như cao huyết áp, nước tiểu có protein/niệu, thiếu máu, phù nề, nhiễm độc thai nghén…

Như vậy, chăm sóc thai sản trước tiên là chăm cho mẹ, vì điều dễ hiểu là mẹ có khỏe mới nuôi thai và đẻ con khỏe mạnh được.

Vậy khi có thai cần làm gì cho đúng?

Trước hết cần chủ động về tiền nong, cần dành hẳn một khoản dự trữ cho mẹ cho con, tuyệt đối không được cho là “trời sinh voi sinh cỏ”. Điều này dành cho bà con vùng kinh tế còn khó khăn (nhưng lại hay đẻ nhiều), khi phải biết “đầu tư” có “trọng điểm” cho con người. Hà tiện không phải lối được vài chục ngàn đồng lúc này sẽ phải trả giá tiền triệu khi sinh bị trục trặc, thậm chí gây họa vô sinh do tai biến.

Ăn uống khi mang thai là cả một nghệ thuật vì thời kì đầu phải hạn chế được ốm nghén và từng thời kì lại phải điều chỉnh sao cho thích hợp. Các cụ ngày xưa có một số kinh nghiệm ăn uống kiêng khem  cần được tiếp thu chọn lọc và không trái với quan niệm  y học hiện đại. Ăn uống những thành phần đạm, mỡ, đường bột cho cân đối, ưu tiên cho thực phẩm có nguồn gốc thực vật như đậu, lạc, vừng. Chú ý ăn rau xanh sạch và hoa quả để có đủ vitamine và khoáng chất. Làm sao trong 9 tháng 10 ngày, mẹ tăng cân 10 – 12kg mới đủ sức khỏe mang thai và cả có sữa nuôi con sau này. Trong thức ăn, cần có thêm nhiều chất vi lượng (tuy ít nhưng cực kì quan trọng) như calci, phosphor, sắt… Thực phẩm “sơn hào hải vị” chưa chắc đã bổ nếu dùng sai, trong khi tôm, cua, cá, rau ngót, rau dền, gấc, cam… lại có giá trị thực sự mà rẻ tiền.

Quan trọng không kém là thật chú ý phòng bệnh. Giữ cho bà mẹ tránh xa các nguồn lây nhiễm trong những đợt dịch cúm, sốt siêu vi, các ảnh hưởng từ ô nhiễm môi trường làm việc (hóa chất, độ rung tiếng ồn, tia, khói bụi…) tránh tiếp xúc trực tiếp với hóa chất gia dụng như chất tẩy rửa, sơn, keo dán…

Một nguyên tắc phòng thân bất di bất dịch phải nói cho bác sĩ kê đơn biết đang có thai. Tối ưu là trong thai kì không phải dùng bất cứ thuốc gì.

Những sinh hoạt và làm việc hàng ngày cũng phải thay đổi: tuyệt đối không làm công việc nặng nhọc và nguy hiểm, không thức khuya dậy sớm, gác lại mọi lo âu căng thẳng ở nhà, ở chỗ làm. Chăm sóc từ đôi giày mềm đế phẳng đến đôi dép đi trong nhà khỏi trơn. Năng vận động nhẹ nhàng, đi bộ đều đặn, hít thở không khí trong lành, tắm rửa vệ sinh đúng cách, đừng lạm dụng các chất dùng trong nhà tắm theo quảng cáo.

Một việc tế nhị; ấy là sinh hoạt tình dục sao cho đúng. Kiêng hẳn cũng sai, “làm” như lúc thường cũng không đúng. Trước hết, nếu cả hai đều vẫn yêu nhau da diết thì xin hạn chế và thận trọng nhẹ nhàng trong 3 tháng đầu và tháng cuối. Còn trong giai đoạn giữa có thể duy trì tương đối bình thường. Nếu vợ chồng giữ được đời sống tình dục tươi vui, sảng khoái, khoa học sẽ làm bà bầu khỏe mạnh, thoải mái, tự tin sẽ sinh được đứa con như ước vọng.